Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 12 (695) z dnia 20.04.2010

Zasiłki macierzyńskie i w wysokości zasiłku macierzyńskiego po ustaniu zatrudnienia nie podlegają ograniczeniu

1) Pracownica od kilku tygodni przebywa na zwolnieniu lekarskim oznaczonym kodem "B". Na koniec miesiąca zostanie rozwiązana z nią umowa o pracę z powodu likwidacji pracodawcy. Pracownica otrzymuje wysokie wynagrodzenie. Czy w okresie ciąży ZUS również ogranicza wysokość zasiłku chorobowego za okres po ustaniu zatrudnienia?

Tak, wysokość zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zawsze zostaje ograniczona do 100% przeciętnego wynagrodzenia - także w sytuacji, gdy niezdolność do pracy przypada na okres ciąży. O konieczności ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego stanowi przepis art. 46 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 z późn. zm.), dalej ustawy zasiłkowej. Zgodnie z tym przepisem, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego począwszy od pierwszego dnia po rozwiązaniu umowy o pracę nie może być wyższa niż kwota wynosząca 100% przeciętnego wynagrodzenia. Kwotę ograniczającą podstawę wymiaru ustala się miesięcznie, poczynając od 3 miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych. Powołany przepis ma zastosowanie także do świadczenia rehabilitacyjnego (art. 47 ustawy zasiłkowej).

W związku z powyższym, w okresie od 1 marca do 31 maja 2010 r. podstawa wymiaru zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie może przekroczyć 3.243,60 zł, tj. 100% przeciętnego wynagrodzenia za IV kwartał 2009 r. Kwoty przeciętnego wynagrodzenia, do której ogranicza się podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, nie pomniejsza się o kwotę odpowiadającą 13,71%.
 

Od dnia porodu była pracownica nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego. Okres wypłaty tego zasiłku odpowiadać będzie części urlopu macierzyńskiego przypadającej po porodzie, tj. 18 tygodni w razie urodzenia jednego dziecka (20 tygodni skrócone o 2 tygodnie zgodnie z art. 180 § 3 K.p.). Po wyczerpaniu tego okresu była pracownica będzie mogła pobierać zasiłek macierzyński jeszcze przez okres 2 tygodni, tj. odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego wypłacanego za okres po ustaniu zatrudnienia nie zostanie ograniczona. Wynika to z art. 47 ustawy zasiłkowej, w myśl którego przepis art. 46 tej ustawy nie ma zastosowania do zasiłku macierzyńskiego.
 

2) Czy w takim przypadku zamiast zasiłku chorobowego była pracownica może otrzymywać zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego?

Tak, jeżeli złoży w ZUS wniosek o wypłatę tego zasiłku.

Pracownica, z którą rozwiązano umowę o pracę w okresie ciąży z powodu likwidacji pracodawcy, nie musi być niezdolna do pracy z powodu choroby i dostarczać zwolnień lekarskich na okres pomiędzy rozwiązaniem umowy a dniem porodu. Osoba ta może - od dnia następnego po rozwiązaniu umowy do dnia porodu - ubiegać się w ZUS o wypłatę zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Prawo do wypłaty tego zasiłku określa przepis art. 30 ustawy zasiłkowej. Zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego przysługuje byłej pracownicy, która została zwolniona z pracy w okresie ciąży z powodu upadłości lub likwidacji pracodawcy i której nie zapewniono innego zatrudnienia. Przyznanie i wypłata tego zasiłku następuje na podstawie:

• zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego stan ciąży w okresie zatrudnienia, określającego jednocześnie przewidywaną datę porodu,

• świadectwa pracy (lub innego dokumentu) potwierdzającego rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,

• zaświadczenia powiatowego urzędu pracy o braku propozycji innego zatrudnienia,

• zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia wystawionego przez byłego pracodawcę na druku ZUS Z-3.

Zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego jest wypłacany do dnia porodu. Po urodzeniu dziecka należy dostarczyć do ZUS odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, który będzie podstawą do wypłaty zasiłku macierzyńskiego.

Podstawa wymiaru zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego nie ulega ograniczeniu do 100% przeciętnego wynagrodzenia. Ograniczeniu takiemu podlega tylko podstawa wymiaru zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego przysługujących za okres po ustaniu zatrudnienia.